Inloggen
Problemen
Na mijn studie, woonde en werkte ik een paar maanden in Timisoara, Roemenië. Mooie historische stad, bijzondere mensen, maar mán, wat kon ik me ergeren aan de complete lamlendigheid en besluiteloosheid als mensen werden geconfronteerd met Problemen. Ik herinner me een feestje buiten de stad. Middernacht kwamen we erachter dat we de laatste tram terug zouden missen, terwijl we buiten het bereik van taxi’s zaten. Probleem. We waren met teveel om te blijven slapen, en er moest de volgende dag gewerkt worden. We zaten om de tafel, dronken nog een goedkoop wijntje en bespraken het probleem van alle kanten, zonder ook maar een stap in de buurt van een oplossing of besluit te komen. Mijn eigen pogingen daartoe stuitten op glazige blikken en halfslachtige tegenwerpingen. Geboren en getogen in Nederland in een gezin met calvinistische aanpakkers, kon ik er met mijn verstand niet bij dat je niet je mouwen zou opstropen om er wat van te maken.
Werk evolueert snel
Veel alternatieven voor de mouwen opstropen en aanpakken zijn er niet. De overheid zal onze Problemen in de meeste gevallen niet oplossen. Onze ouders, de kerk en onze bazen ook niet. Zo ook niet op de arbeidsmarkt. Werk evolueert snel. Banen veranderen of verdwijnen. Er worden andere eisen gesteld aan ons dan tien jaar geleden. Dat betekent dat we als werkenden mee zullen moeten sturen: ons bewust zijn van wat er om ons heen gebeurt, reflecteren of wij dan nog wel bij ons werk passen en vice versa, en zo niet, stappen ondernemen. Dat is niet voor iedereen eenvoudig. Op alle opleidingsniveaus lopen mensen vast, of pakken te laat het stuur over.
James Loopbaan
Dat is een belangrijke reden dat CNV bonden in 1999 Adviesbureau Kans en in 2014 James van de Vakbond oprichtten. Niet om de Problemen van werkenden op te lossen. Maar vanuit de analyse dat we zelf aan de slag zullen moeten, en dat het daarbij niet gek is om af en toe wat hulp te krijgen. Een loopbaanpartner met wie we op tijd de belangrijke vragen kunnen bespreken (‘hoe lang kan en wil ik dit werk nog doen?’), een ontwikkelbudget zodat we zelf in onze scholing kunnen investeren, instrumenten die ons helpen te onderzoeken waar we goed in zijn en welk werk bij ons past. Dit jaar fuseren Kans en James tot James Loopbaan, een club van coaches, projectleiders en onderzoekers aan wie ik leiding mag geven. Met als doel mensen aan te moedigen de mouwen op te stropen en in actie te komen, om zelf mee te sturen aan hun loopbaan.
Maakbaarheid heeft zo z’n beperkingen
Op het feestje in Timisoara besloot ik dat geen besluit nemen ook een soort besluit was, en gaf ik mij over aan een feestje dat zich gezapig –maar niet vervelend- voortsleepte naar de ochtend. Op dezelfde manier besluiten werkenden soms nog even te blijven hangen in een niet ideale situatie. Maakbaarheid heeft zo z’n beperkingen. Ook ik ben weer 15 jaar ouder en wijzer dan toen en dan leert het leven dat er een hoop rottigheid is waar je niet zoveel aan kunt veranderen. En toch. Toch blijf ik er graag in geloven dat als het er echt toedoet, en als het maar een beetje binnen ons bereik ligt, we vast en zeker dat stuur weer overpakken om op tijd de bocht te nemen.
Karlien Haak