Kansrijk kiezen?

1369

Mag je kiezen wat je wilt gaan doen, in je studie of werk? Ook als je kansen op werk niet gunstig zijn? Een prikkelende vraag en het antwoord is niet altijd eenvoudig of eenduidig.

Het gaat hier om de waarde van arbeidsmarktinformatie, van oudsher een belangrijke pijler van effectieve loopbaanbegeleiding. Op dit moment werk ik samen met Leih Beelen, mijn kersverse collega bij James, aan een artikel over de methodische toepassing van arbeidsmarktinformatie in gesprekken en trainingen. De Saxion-afstudeerscriptie van Leih over dit onderwerp heeft de landelijke HRM-scriptieprijs gewonnen en vormt een uitstekend vertrekpunt.

Arbeidsmarktinformatie heeft een politieke en ethische dimensie, en raakt aan de keuzevrijheid van burgers. De huidige crisis op de arbeidsmarkt brengt dit scherper aan het licht. Want in tijden van grote tekorten in bepaalde sectoren (o.a. onderwijs, zorg) neemt de politieke druk toe om arbeidsmarktsubsidies meer te richten op instroom in juist die sectoren. Laurens Dassen, kamerlid voor Volt, heeft hierover afgelopen najaar een motie ingediend, die is aangenomen met een ruime meerderheid. In de uitwerking van deze motie wordt overwogen om in het STAP-budget, de nieuwe scholingssubsidie voor werkenden, voorrang te geven aan aanvragen voor opleidingen die toe leiden naar tekortsectoren.
Niet alle beroepen en sectoren worden dus gezien als gelijk of gelijkwaardig: ‘cruciaal’ en ‘essentieel’ zijn recente etiketten die een verschil in waarde en nut creëren tussen beroepen en sectoren onderling. Op andere gronden maakt ook Rutger Bregman een onderscheid: alle mensen deugen volgens hem, maar niet alle beroepen1.

Dat het ondersteunen van loopbanen ook een politiek proces is, vormt voor ons werk binnen James sinds jaren een inspirerend uitgangspunt2. Dit betekent concreet dat er allerlei, en soms tegengestelde, krachten en waarden werkzaam zijn in het dagelijkse begeleidingswerk. Keuzes in werk, leren en leven zijn allereerst individuele afwegingen, maar vinden óók plaats in een sociale en soms beleidsmatige context. In dit spanningsveld zullen die afwegingen van individuen steeds vaker gevoed, maar niet per definitie bepaald moeten worden door arbeidsmarktinformatie. En die informatie hoort daarom robuust te zijn: onpartijdig, actueel, toegankelijk en betrouwbaar3. Wat dit anno 2023 vraagt van loopbaanprofessionals, dat is een stevige uitdaging die we de komende maanden verder zullen uitwerken in een artikel, met ook methodische richtlijnen. Wordt dus vervolgd!

[1] link naar artikel De Correspondent ‘Nee, je bent niet goed zoals je bent’ van Rutger Bregman
[2] Voor wie meer wil weten: zie het artikel van Karlien Haak en Jouke Post
[3] Instituut GAK: link naar download eindrapportage deelonderzoek fase 2: Arbeidsmarktinformatie, een literatuuroverzicht en beschrijving van best practices

Jouke Post

Meer Opinie