Deze week ontving James een groep van 8 Noorse loopbaanprofessionals, werkzaam in een regionaal centrum in Trøndelag, in het kader van een Erasmus+ uitwisseling. We hebben vol interesse en enthousiasme uitgewisseld waar verschillen en overeenkomsten zitten in onze dienstverlening, profilering en professionalisering.
Noorwegen heeft in de afgelopen jaren een grondige inhaalslag gemaakt als het gaat om loopbaanondersteuning van burgers. Gecoördineerd door de landelijke overheid is een nationaal systeem van loopbaanondersteuning opgezet, met als speerpunt regionale loopbaandienstverlening voor volwassenen (19+). Ook is gewerkt aan de ontwikkeling van een landelijk kwaliteitsraamwerk voor alle sectoren (onderwijs en arbeidsmarkt), de ontwikkeling een nieuwe Master Loopbaanbegeleiding aan twee universiteiten en een opgefrist beroepsprofiel van de diverse professionals die werkzaam zijn in dit domein.
Een dergelijk robuust systeem is ook voor Nederland een noodzakelijk streven. Het is evident dat loopbanen belangrijker worden én dat niet iedereen zichzelf daarin op weg kan helpen. Sinds de covidcrisis in 2020 wordt in de regionale mobiliteitsteams (RMT) hard gewerkt om in alle 35 arbeidsmarktregio’s een integrale aanpak te realiseren. In een publieke-private netwerksamenwerking werken UWV, vakbonden, werkgeversorganisaties, gemeenten en onderwijsorganisaties vruchtbaar samen. Doel is mensen altijd uitzicht te geven op nieuw werk (‘no wrong door’).
Vanuit James vervullen wij onze rol in deze RMT’s vol overtuiging, samen met onze loopbaancollega’s van de FNV. Er zijn al meer dan 10.000 deelnemers op weggeholpen, zie hiervoor de site van De Vakbeweging. Door onze directe verbinding met de vakbonden, de sectoren én de werkvloer hebben wij toegevoegde waarde in het regionale ecosysteem en kunnen we de stem van werkenden vertegenwoordigen. Die stem is onontbeerlijk en ontbreekt vaak, zo blijkt uit onderzoek1.
Vakbonden kunnen bovendien, naar analogie van de Zweedse transitiefondsen, het nog altijd zeer beperkte bereik van loopbaanondersteuning onder bepaalde groepen werkenden vergroten. Onder andere door hun toegang tot praktisch opgeleiden in de sectoren. Denk aan ons mooie project voor leerambassadeurs. Volgens de Schotse hoogleraar Pete Robertson (2020)2 zijn vakbonden als private spelers in het maatschappelijk middenveld ‘de natuurlijke bondgenoten’ van loopbaandienstverlening, onder andere vanwege de gezamenlijke aandacht voor sociale rechtvaardigheid.
Duidelijk is dat een duurzame publieke-private arbeidsmarktinfrastructuur alleen door strategisch leiderschap en interdepartementale coördinatie tot stand komt. De huidige arbeidsmarktcrisis vraagt meer dan ooit dat er systematisch en op verschillende niveaus wordt samengewerkt. Het benutten van de sterke punten en innovatieve kracht van alle betrokken actoren is nodig, zowel publiek als privaat, zowel landelijk als regionaal. De landelijke overheid zou het voortouw moeten nemen om een samenhangende en gedragen visie te ontwikkelen. Zo is het in Noorwegen namelijk óók begonnen, met een krachtige en gezamenlijke strategische visie. De Regionale Mobiliteits Teams kunnen onder bepaalde condities, waaronder structurele in plaats van tijdelijke financiering, uitgroeien tot een voor alle burgers herkenbare, toegankelijke, onafhankelijke en deskundige basisvoorziening in de regio3. En dan kunnen we over een paar jaar vol trots onze Noorse bezoekers uitnodigen een kijkje te nemen in onze vernieuwde loopbaankeuken.
1 Thunnissen, M. (2021). Een leven lang ontwikkelen: een verkennend onderzoek naar regionale samenwerking. Tijdschrift voor Arbeidsvraagstukken, 37(4), p. 438-459
2 Robertson, P.J., Cimini, N., Post, J. & Corry, J. (2020). Trade unions and career services: potential partners for promoting social justice at work. NICEC Journal 44(1), p. 5-12.
3 https://www.euroguidance.nl/positionpaper/

Jouke Post