Van wie is jouw loopbaan?

1490

Wie zit er aan het stuur van jouw loopbaan? Wie bepaalt voor jou wanneer je gaat leren, wanneer je een stapje zet naar een volgende functie, wanneer je gas bijgeeft en wanneer het goed genoeg is? Het lijkt misschien een domme vraag. Natuurlijk, dat doen we zelf! We kiezen zelf ons beroep, en we maken er zelf een succes van. Of we lopen vast, maar dat hebben we dan ook zelf gedaan. Toch zijn er nog wat anderen, die over onze schouder meekijken en ook zo hun ideeën hebben.

Op de hobbelige snelweg van onze loopbaan kan het knap lawaaiig worden. Onze Baas, op de bijrijdersstoel: ‘Blijf hier, er moet nog zoveel werk gedaan en we hebben toch ook in jou geïnvesteerd?” De Overheid: “Blijf nou leren, ga naar een kansberoep!”. Onze Coach en Zelfhulpboeken: “Volg je hart!”, ons Gezin: ‘Maar wie betaalt straks de hypotheek?” en onze Jurist: “Wat je ook doet, neem nooit zelf ontslag!”. Op de achterbank wachten het Mobiliteitscentrum, het UWV, en de Gemeente nog even af. Zij komen in actie als we te ver van de route afdwalen. Dan niet meer alleen met advies, maar soms met een stevige ruk aan het stuur. Met zoveel stuurlui is het lastig navigeren.

Het helpt natuurlijk als we zelf al een beetje weten hoe te rijden. Als we competenties hebben om te reflecteren, te vertalen naar onze eigen situatie en tot actie over te gaan. “Kijken, Karlien!!” riep mijn Tilburgse rij instructeur altijd hard in mijn oor, als ik weer niet genoeg had geanticipeerd op een nieuwe verkeerssituatie. Zodra dat wat beter lukte, klonk zijn stem direct wat minder intimiderend. Ik had het immers zelf al door en kon zijn advies beter plaatsen, naast mijn eigen ingevingen.

Aan al die stuurlui, rij instructeurs en bijrijders -dus ook aan mijzelf – een oproep: Je zou jezelf steeds de vraag moeten stellen of je adviezen en meesturen geen afhankelijkheid kweken. Of verwarring. Als je wilt dat werkenden op tijd bijsturen, eigenaarschap ervaren, dan moet je dus niet hun autonomie inperken. Bijvoorbeeld omdat je vindt dat alleen de route van A naar B een optie is. Of omdat je ondersteuning alleen tijdelijk én aan een heel beperkte groep aanbiedt. “Fijn dat je in beweging kwam, maar helaas: verkeerde functie, leeftijd, sector, regio, timing, keuze. Je hoort van ons als jij weer aan de beurt bent.”

Voor James is dit een boodschap die we heel serieus nemen. Vanuit onze samenwerking met de vakbeweging, kunnen we enerzijds het gesprek aangaan met werkenden over wat ze nog nodig hebben, en anderzijds bijdragen aan afspraken die de autonomie van deze werkenden versterken. We beseffen dat we nog lang niet alle groepen bereiken, en ook niet altijd op hun voorwaarden, maar we gaan de goede kant op. Goed nieuws is dat de Leerrekening het regeerakkoord heeft gehaald, en zo nog meer mensen kan bereiken. We merken aan de gesprekken die we voeren met bouwvakkers, schoonmakers, bankmedewerkers, verkopers, en anderen dat als mensen echt het vertrouwen krijgen om eigen afwegingen te maken, dat veel energie oplevert en verrassende loopbaanstappen. Dat vraagt loslaten en vertrouwen geven, en natuurlijk ook op z’n tijd een betrokken advies. Niets mis met goede stuurlui aan wal.

Karlien Haak

Meer Opinie