“Wat zou jij nodig hebben om op tijd je loopbaan bij te sturen? Om bij te gaan leren of het gesprek met je baas aan te gaan over je volgende stap?” Of we deze vraag stellen aan de automonteur, de bankier of de verkoper, het antwoord komt vaak neer op “Bevestiging krijgen dat ik het goede doe”. Want hoe weet je nou of die opleiding je verder helpt? Of het slim is je baas over je ambities te vertellen? En of dit het goede moment is die nieuwe baan te zoeken? Leidinggevenden zijn lang niet altijd duidelijk over waar ze heen willen, als ze het zelf al weten. En wat vandaag op de arbeidsmarkt razend populair is –buschauffeurs, operators, programmeurs – kan morgen weer achterhaald zijn.
Niet zo gek dus dat er eens in de zoveel tijd weer een plan wordt gelanceerd om werkenden op weg te helpen; met bijvoorbeeld loopbaan-APK’s, arbeidsmarktwaardescans of digitale loopbaanplatforms. En omdat het in Nederland ontbreekt aan een overzichtelijke infrastructuur voor de arbeidsmarkt (we hebben het UWV, gemeentes, werknemers- en werkgeversorganisaties, scholingsfondsen, uitzendbureaus, etc.), blijven dit losse initiatieven zonder samenhang. Waarbij je het geluk moet hebben de goede werkgever te hebben, of in de goede sector, regio of kansbaan te zitten, om er gebruik van te maken.
Waar zou een loopbaanwegwijzer of -platform aan moeten voldoen dat werkenden echt vooruit helpt? Wat ons betreft aan de volgende criteria:
Het platform is niet ván een instituut maar van de individuele werkende. Je beschikt over een eigen profiel of account, waarin je diploma’s en ervaringen kunt verzamelen. Een profiel dat je kunt uitbouwen en meenemen, in welke sector je ook werkt
Dat werkprofiel neem je mee als je tijdelijk zonder werk zit, het is je ‘werkmap’ als je afhankelijk bent van een uitkering. Dat vraagt om het overbruggen van de kloof tussen de dienstverlening van het UWV en loopbaandienstverlening voor werkenden
- Beroepeninformatie is vrij beschikbaar, inclusief nodige informatie over opleidingen om het beroep te kunnen uitoefenen, vanuit jouw ‘skills’ kun je op zoek naar aansluitende beroepen
- Je individuele leerrekening is verbonden aan je account zodat je geld kunt inzetten om direct een opleiding of een coachtraject aan te schaffen, je kunt daar zelf over beschikken
- Naast een digitale routekaart is ook persoonlijke begeleiding beschikbaar. Daarin is de 1e wegwijsfunctie (te vergelijken met de huisarts) kosteloos. En regelen sociale partners en overheid de aanvullende ondersteuning voor als je dit zelf niet kunt ophoesten.
- Als werkenden kun je elkaar ook helpen, de wijsheid van de groep wordt benut in een (digitale) loopbaan community van werkenden
In het onderzoek dat James afgelopen jaar deed naar platforms die aan bovenstaande criteria voldoen, vonden we vooral mooie initiatieven over de grens. Zoals het beroepenpunt in België of het Schotse model. Kenmerkend voor succesvolle buitenlandse initiatieven is dat de overheid blijvend investeert in ontsluiten van arbeidsmarktinformatie. En verder dat er goed wordt samengewerkt door overheid en sociale partners. Een initiatief in Nederland dat hier nog het dichtst tegenaan komt, in ieder geval in het ontsluiten van beroepen- en opleidingsinformatie, is het nieuwe MBO portaal van het SBB.
Onze verkenning heeft geleid tot nóg een platform: www.loopbaancentraal.nl. Een platform dat niet redeneert vanuit de werkgever of dienstverlener, maar vanuit de zoekende werknemer. En hem of haar volgt in de vraag ‘doe ik het goed?’. Natuurlijk gaat zo’n platform niet werken, als we niet samen optrekken met overheid, UWV, sociale partners en andere experts. Loopbaancentraal is daarom een open systeem, een platform ‘onder constructie’. Toewerkend naar een instrument dat genoeg in zich heeft voor werkenden om zelf hun loopbaan te kunnen vormgeven. Met waar nodig de hulp van de expert.
Karlien Haak